پیر بته مثال (0) :
پیر بَیِّه، اما میر نَیِّه.
معنی
پیرمرد شده اما با وجود سن زیادش بزرگ منش نگردید.
کنایه از
کنایه از افراد مسنی است که علی رغم سن بالایشان رفتار و سکنات سبک از خود بروز می دهند.
نویسنده : حسن احمدنژاد - چهره
پیر بته مثال (1) :
مه دوشِ سرِ پینه هَسِّه.
معنی
همچو وصله روی شانه هایم است.
کنایه از
راجع به فرزند ناخلفی که باعث شرمساری خانواده باشد، گویند.
نویسنده : حسن احمدنژاد - چهره
پیر بته مثال (2) :
وِنه بساته پل، پسبلیک یور نشونه.
معنی
پلی که او ساخته، پرنده کوچک هم ازش رد نمی شود.
کنایه از
این مثل کنایه از بی اعتبار بودن کارهای یک شخص هست.
نویسنده : حسن احمدنژاد - چهره
پیر بته مثال (3) :
زمین کم واش سازمی، چپون ناخلف جا نسازمی.
معنی
با زمین کم علف می سازیم، امّا با چوپان ناخلف نمی سازیم.
کنایه از
با انسان هایی بدکردار باید ناسازگار بود.
پیر بته مثال (4) :
زیک زَله هسّه.
معنی
دلش همانند دل زیک (پرنده کوچک) است.
کنایه از
برای انسان های ترسو بکار برده می شود.
پیر بته مثال (5) :
کَنّا سَرِ واش همش بِرِ.
معنی
علف در دسترس قابل خوردن نیست.
کنایه از
ناقبولی نسبت به نزدیکان و خویشاوندان است.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (6) :
زیگ چییه که هفت من پی داره.
معنی
زیگ (پرنده کوچک) چیست که هفت من چربی داشته باشد.
کنایه از
کنایه از آدم ضعیف و لاغر، تو چه انتظاری داری.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (7) :
فلانی رِه نَیی، هَتی جِرَب سِخ بَوه.
معنی
فلانی را ندیدی مثل سیخ جوراب شده است.
کنایه از
کنایه از ضعیف و لاغر شدن است.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (8) :
فلانی گوش بوی الرحمان اِنه.
معنی
گوشش بوی الرحمن می دهد.
کنایه از
کنایه از فرا رسیدن مرگ یک نفر می رساند.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (9) :
زِوون نَووشه، تِره روآر او وَرنه.
معنی
اگر زبان نباشد، تو را آب رودخانه می برد.
کنایه از
کسانی که چاپلوس هستند، برای آنها بکار می رود.
پیر بته مثال (10) :
چَه هول هایتی؟
معنی
چرا عجله داری؟
کنایه از
کنایه از تعقیب و گریز
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (11) :
هَتی تَش وَشته رِه موننه.
معنی
مثل هیزم آتش گرفته را می ماند.
کنایه از
کنایه از فتنه انگیز بودن است.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (12) :
فلانی شه کفن بَروته.
معنی
فلانی کفنش را فروخته.
کنایه از
کنایه از بهبودی حاصل کردن از مریضی
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (13) :
هَتی چِش و دل بَتِرسی رِه موننه.
معنی
مثل اینکه چشم و دلت می ترسد.
کنایه از
کنایه از هجوم آوردن برای خوردن چیزییا گرفتن چیزی مخصوصاً زمانی صف مد شده، بعضی ها هجوم می آوردند.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (14) :
چَه هول بَخردی؟
معنی
چرا رنگ و رویت پریده است؟
کنایه از
کنایه از خلافی که از یک نفر سر زده باشد.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (15) :
نَتِمّه شه سرِ بَکوئِم.
معنی
نمی توانم سرمو بخارونم.
کنایه از
داشتن مشغله زیاد
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (16) :
چَه پلاء دله، زِرارِ م وننه.
معنی
چرا مثل تخم علف بازمِل، داخل پلو شده ای؟
کنایه از
کنایه از انگشت نما بودن
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (17) :
کوس وَری کار نییِه.
معنی
کاری نیست که با قدرت و زور بخواهد انجام داد.
کنایه از
صبر و بردباری و با فکر باید به سرانجام رساند.
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (18) :
چه اَنّه این دَس، اون دَس کِنّه.
معنی
چرا اینقدر این دست و آن دست می کنی؟
کنایه از
کنایه از شک داشتن و دو دل بودن
نویسنده : نبی مفید
پیر بته مثال (19) :
آخر مه حِصله سَر اُورنه.
معنی
آخر حوصله ام را به پایان می رسانی.
کنایه از
تمام شدن صبر و استقامت
نویسنده : نبی مفید